اشتراکات تاریخی و فرهنگی

ایران و قزاقستان، هر دو از تمدن‌های کهنی بهره‌مندند که تأثیرات عمیقی بر تاریخ منطقه گذاشته‌اند:

جاده ابریشم: این مسیر تجاری تاریخی که ایران و قزاقستان را به یکدیگر متصل می‌کرد، نه تنها کالا بلکه اندیشه‌ها، هنرها و فرهنگ‌ها را منتقل می‌کرد.

تأثیرات ادبی: ادبیات فارسی در قزاقستان، از دوران تیموریان تا به امروز، به‌عنوان منبع الهام بخش شناخته شده است. آثاری همچون شاهنامه فردوسی به زبان قزاقی ترجمه شده‌اند.

اسلام دین مشترک: دین اسلام به‌عنوان یک پل فرهنگی و معنوی، ارزش‌های مشترکی را میان این دو ملت ایجاد کرده است که در معماری، موسیقی و هنرهای سنتی هر دو کشور دیده می‌شود.

فعالیت‌های فرهنگی برجسته

رونمایی از کتاب‌های تاریخی و فرهنگی: از جمله مهم‌ترین رویدادهای اخیر، رونمایی از کتاب «قزاق‌های ایرانی» نوشته نیاز توبش بود که در دانشگاه یسه‌نوف آکتائو برگزار شد. این کتاب به بررسی تاریخچه زندگی قزاق‌های مقیم ایران و نقش آنان در حفظ آداب و رسوم فرهنگی پرداخته است.

جشنواره‌های مشترک: برگزاری رویدادهایی نظیر نوروز به‌صورت مشترک، نقش مؤثری در تقویت هویت فرهنگی دو ملت ایفا کرده است.

ترویج زبان و ادبیات: فعالیت‌هایی نظیر تدریس زبان فارسی در قزاقستان و انتشار آثار ادبی به زبان قزاقی در ایران، نشان‌دهنده توجه جدی به گسترش تعاملات فرهنگی است.

نقش قزاق‌های ایرانی در دیپلماسی فرهنگی

یکی از حلقه‌های ارتباطی مهم میان دو کشور، قزاق‌های ایرانی هستند که عمدتاً در شهرهایی نظیر گرگان، گنبدکاووس و بندر ترکمن سکونت دارند. این جامعه با حفظ آداب و رسوم خود، همواره در معرفی فرهنگ قزاقی به ایرانیان و بالعکس نقش داشته است. آثار افرادی چون نیاز توبش، که به مستندسازی زندگی و فرهنگ قزاق‌های ایرانی پرداخته‌اند، نمونه‌ای از این تلاش‌هاست.

رونمایی از کتاب قزاق های ایرانی در دانشگاه یسه نوف آکتائو

مراسم رونمایی از کتاب "قزاق های ایرانی" نوشته نیاز توبش در روز جمعه 7 دی1403 در دانشگاه یسه نوف آکتائو جمهوری قزاقستان برگزار شد. در این مراسم شخصیت های دانشگاهی، فرهنگی و مقامات رسمی شهر آکتائو قزاقستان حضور داشتند.

در این مراسم، آقای غلامرضا هاشمی سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در آکتایو طی سخنانی از تلاش های فرهنگی آقای نیاز توبش در زمینه نزدیک نمودن روابط دو ملت ایران و قزاقستان تقدیر به عمل آورد و با اشاره به روند رو به رشد مناسبات میان دو کشور، نقش ایرانی-قزاق ها را در این زمینه مهم ارزیابی نمود.

برخی از شخصیت های دانشگاهی و فرهنگی حاضر در این مراسم نیز با برشمردن اقدامات و فعالیت های علمی- دانشگاهی آقای توبش، از وی تقدیر کردند.

گفتنی است آقای نیاز توبش یکی از قزاق های مقیم ایران می باشد که پس از استقلال جمهوری قزاقستان به آکتائو بازگشته و با فعالیت های فرهنگی و دانشگاهی از جمله ترجمه و تدوین برخی از آثار فارسی به قزاقی و همچنین تدریس زبان فارسی در دانشگاه یسه نوف آکتائو فعال بوده است.( از آثار ایشان می توان به تدوین کتاب های «مکالمات روزمره قزاقی - فارسی – انگلیسی»، « قزاق های ایران» و ترجمه چندین کتاب از جمله کتاب جهان نامه، طوطی نامه، فیلم مستند طرح توسعه مسجد النبی در مدینه، کتاب قزاق های ایران - نگاهی به آداب و رسوم و شیوه زندگی آنها، کتاب عبادات اسلامیه،..اشاره کرد.)

آخرین اثر آقای نیاز توبش با نام «قزاق های ایرانی، اسیر جور زمانه»، در هشت بخش تهیه و به تاریخچه و نحوه زندگی، فعالیت ها و ابعاد مختلف زندگی قزاق ها در ایران( ساکن درگرگان،گنبد کاووس،بندر ترکمن) می پردازد.

نکته:

دیپلماسی فرهنگی و تاریخی میان ایران و قزاقستان، به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای تقویت روابط دو ملت، نقش مهمی در حفظ و گسترش میراث مشترک ایفا می‌کند. اشتراکات تاریخی، نظیر تأثیر جاده ابریشم و ادبیات فارسی، و فعالیت‌های فرهنگی معاصر، نظیر برگزاری جشنواره‌های مشترک و انتشار آثار ادبی، پایه‌های مستحکمی برای توسعه همکاری‌ها در این زمینه فراهم آورده است.

همچنین، نقش جوامع قزاق‌های ایرانی و فعالانی نظیر نیاز توبش، به‌عنوان سفیران فرهنگی دو ملت، غیرقابل انکار است. این ارتباطات، افزون بر ارتقای شناخت متقابل، بستری برای همکاری‌های بیشتر در عرصه‌های آموزشی، پژوهشی و هنری فراهم کرده است.

در آینده، با گسترش برنامه‌های فرهنگی و تاریخی مشترک، ایران و قزاقستان می‌توانند نه‌تنها روابط دوجانبه خود را تقویت کنند، بلکه به‌عنوان الگوی موفقی از همکاری‌های بین‌فرهنگی در منطقه آسیای مرکزی و خاورمیانه شناخته شوند.

آستانه قزاقستان

منبع:

https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa-tehran/activities/2023